MÙI HOA DẺ
Đừng liên tưởng đến tiểu thuyết Mùa hoa dẻ của Văn Linh nhen các mem!
Các ngọn đồi bát úp trung du Yên thế hạ quê tôi ngày ấy trồng toàn thứ cây dẻ này.
Cây thân gỗ tán rộng, cao lắm cũng chỉ 3m đổ lại, nhưng tán xòe hết cỡ 2,5-3m bán kính trên nền đất son lơ thơ vài nhánh cỏ gà, cỏ gừng làm phép. Tán lá giao nhau nên dưới gốc ít khi có nắng. Mùa hè mà ngồi dưới gốc dẻ thì cũng thi vị ra trò!
Ngày xa xưa ấy, vùng tôi các đêm trăng tháng 8, nhất là đêm trung thu thì nhà nghèo mấy cũng có rá hạt dẻ rang thơm bùi cho lũ trẻ trông trăng cắn cắn, bóc bóc.
Quả dẻ lù xù đầy gai coi không khác biểu tượng "con sida". Một chùm quả xanh đậu trên cành giống một bầy sâu róm bám đuôi nhau sít rịt ghê ghê là.
Người ta chả ai trèo cây hái trái cả. Trái chín đổi từ xanh sang vàng và tự rụng khi ngả màu nâu.
Ngày 2 lần, chủ đồi dẻ đem chổi "sể", bó bằng cây thanh hao ra gốc dẻ quét trái rụng gom về sân nhà, chờ nắng to phơi khô rồi lấy "đòn gánh" đập và sàng lấy hạt. Vỏ quả đem nhóm bếp thì tuyệt cú mèo, cứ gọi là cháy phừng phừng.
Hạt dẻ bán ở chợ xã, chợ huyện theo đơn vị "đấu", một đấu chừng 700 gr hồi những năm 70 khoảng 1,5-2đ, tức là bằng 3-5 đấu gạo.
Một đồi dẻ thường có 5,7 chủ. Mỗi nhà vài chục cây cũng tiệm tặn đủ tiền cho con ăn học.
Ấy nhưng mỗi dịp đầu xuân thì eo ôi, chủ đồi phải chịu một sự tra tấn kinh hoàng.
Cả một vùng hoa nở bung trắng trời. Cái màu trắng pha vàng coi bẩn tưởi chứ chẳng đẹp đẽ gì. Dưới những làn mưa bụi lất phất, khách bộ hành khép vạt áo chống lạnh, dè sẻn từng hơi thở nông bước cho mau ra khỏi vùng phủ một làn hơi hoa phải nói là nồng nặc đến khó tả. Thời ấy còn chưa "dậy thì", bọn học trò chúng tôi chỉ cảm thấy sợ chứ không biết "gọi tên", vài năm sau khi đã trưởng thành, chúng tôi thống nhất gọi nó là mùi "trai gái", thi vị hóa nó một chút thì gọi là mùi "ân ái"!
Cũng may, chỉ khoảng 2, 3 tuần, hoa tàn nhị rữa. Nhụy hoa kết những trái xanh li ti, lũ ruồi nhặng, bướm ong cũng tan tác, trả lại cho không gian mùi thơm man mác của lá non và hoa dại. Trái lớn dần trong nắng hè để dành cho mùa thu những hạt nâu óng thật quyến rũ...
Cơn lốc mang tên vải thiều đến vùng tôi, cùng với xu hướng "đô thị hóa" đã "bóc" dần những đồi dẻ bát úp ngày nào.
...
Bây giờ, mỗi đầu xuân, chỉ còn thoang thoảng đâu đây trong vài cơn gió hoang hoải có lẫn chút hương "ân ái" mơ hồ...làm lớp già lại ngỡ mình "y chóc" Hồng Đăng!
Nhật ký đặng thi
0 nhận xét:
Đăng nhận xét